हैदरावाद, भारत – भारतको तेलुगु चलचित्र उद्योगका दिग्गज कलाकार कोटा श्रीनिवास रावको ८३ वर्षको उमेरमा निधन भएको छ। लामो समयदेखिको बिमारीका कारण उनको आइतबार बिहान ४ बजे हैदरावादस्थित आफ्नै निवासमा निधन भएको हो। उनको निधनले तेलुगु चलचित्र उद्योग र उनका अनगिन्ती प्रशंसकहरूलाई स्तब्ध पारेको छ।
जुलाई १०, १९४२ मा आन्ध्र प्रदेशको कांकिपाडुमा जन्मेका कोटा श्रीनिवास रावको अभिनय यात्रा करिब पाँच दशक लामो छ। सुरुमा चिकित्सक बन्ने सपना बोकेका उनले कलेज जीवनमा रङ्गमञ्चमा पाइला टेकेपछि अभिनयलाई नै आफ्नो जीवनको ध्येय बनाए। विज्ञानमा स्नातक डिग्री हासिल गरी स्टेट बैङ्कमा काम गरे पनि उनको भित्री कलाकारले रङ्गमञ्चलाई नै आफ्नो वास्तविक कर्मभूमि ठान्यो। सन् १९७८ मा ‘प्राणम खरेदु’ बाट चलचित्र क्षेत्रमा डेब्यु गरेपछि उनले कहिल्यै पछाडि फर्केर हेरेनन्।
कोटा श्रीनिवास रावको चलचित्र यात्रा अत्यन्तै प्रभावशाली छ। उनले तेलुगु, तमिल, हिन्दी, कन्नड र मलयालम भाषाहरूमा ७५० भन्दा बढी चलचित्रमा अभिनय गरेका छन्। उनी ती दुर्लभ कलाकारमध्ये एक थिए जसले दर्शकलाई आफ्नो एक नजर वा एक शब्दले माया, घृणा, डर वा हाँसोको अनुभूति गराउन सक्थे। खलनायकको भूमिकाबाट हास्य र चरित्र भूमिकामा सहजै परिवर्तन गर्ने उनको क्षमता साँच्चिकै प्रशंसनीय थियो।
उनका केही स्मरणीय प्रदर्शनहरूमा ‘आ नालुगुरु’, ‘शिवा’, ‘अहा ना पेल्लान्टा’, ‘बोम्मारिलु’, ‘अत्तरिन्तिकि दरेदी’, ‘आदावरी मातालाकू अर्थाले भेरुले’, ‘रक्ता चरित्रा’, र ‘गब्बर सिंह’ जस्ता चलचित्रहरू पर्छन्। प्रत्येक भूमिका उनको अभिनय कलाको उत्कृष्ट नमुना थियो, जसले कोटा गारुले पात्रहरूलाई मात्र निभाएनन्, उनले ती पात्रहरूलाई जिए भन्ने कुरा प्रमाणित गर्छ।
कोटा श्रीनिवास रावलाई आफ्नो करियरभरि विभिन्न प्रतिष्ठित पुरस्कारहरूबाट सम्मानित गरिएको थियो। उनले खलनायक, चरित्र अभिनेता र सहायक अभिनेता विधामा नौ वटा नन्दी पुरस्कार प्राप्त गरे। सन् २०१२ मा, उनले ‘कृष्णम वन्दे जगद्गुरुम’ मा आफ्नो भूमिकाका लागि SIIMA पुरस्कार जिते। भारतीय सिनेमामा उनको अतुलनीय योगदानको कदर गर्दै, सन् २०१५ मा भारत सरकारले उनलाई देशको चौथो सर्वोच्च नागरिक सम्मान पद्मश्री बाट विभूषित गरेको थियो।
चलचित्र बाहेक, कोटा श्रीनिवास रावले राजनीतिमा पनि आफ्नो छाप छोडेका थिए। उनी १९९९ देखि २००४ सम्म विजयवाडा पूर्वका विधायकको रूपमा निर्वाचित भई सार्वजनिक सेवामा पनि सक्रिय रहे। उनी स्पष्टवादी, धरातलमा जोडिएका र आफ्नो जरासँग जोडिएका गुणहरूका लागि परिचित थिए।
पारिवारिक जीवनमा उनकी श्रीमती रुक्मिणी र दुई छोरी छन्। सन् २०१० मा सडक दुर्घटनामा उनको एक मात्र छोरा, कोटा वेंकट अंजनेय प्रसादको दुखद निधन भएको थियो। उनका कान्छो भाइ, कोटा शंकर राव पनि एक अभिनेता हुन्, जसले परिवारमा अभिनयको विरासतलाई निरन्तरता दिएका छन्।
कमैलाई थाहा होला कि कोटा श्रीनिवास राव एक कुशल डबिङ कलाकार पनि थिए। उनले तमिल अभिनेताहरू जस्तै गौंडामणि र मणिवन्ननका लागि तेलुगु डब गरिएका चलचित्रहरूमा आफ्नो आवाज दिएका थिए। उनको विशिष्ट आवाजले उनले डब गरेका पात्रहरूमा विशेष ऊर्जा थप्थ्यो। साथै, उनले ‘सिसिन्द्री’ मा “ओरी नायनो” र ‘गब्बर सिंह’ मा “मन्दु बाबुलाम” जस्ता गीतहरू पनि गाएका छन्, जुन अझै पनि दर्शकले सम्झिन्छन्।
- तेलंगनाटुडे बाट